Xem nhanh
Thanh Hóa là một tỉnh thuộc vùng Bắc Trung Bộ Việt Nam. Đến Thanh Hóa du khách sẽ được thưởng thức những món đặc sản độc đáo nổi tiếng cả nước của xứ Thanh như: nem chua Thanh Hóa, chè lam Phủ Quảng, dê núi đá, gà đồi (của huyện Vĩnh Lộc), bánh gai Tứ Trụ (của huyện Thọ Xuân), các món chế biến từ hến làng Giàng (huyện Thiệu Hóa), bánh đa cầu Bố (thành phố Thanh Hóa), mía đen Kim Tân, thịt trâu nấu lá lồm, chim mía (huyện Thạch Thành), hay các món hải sản: cua biển, ghẹ, sò huyết, tôm, mực, cá thu, cá tràu từ các huyện, thị xã ven biển Sầm Sơn, Nghi Sơn, Nga Sơn.
Hãy cùng dacsanthanhnam.com khám phá 11 món đặc sản Thanh Hóa vừa ý nghĩa vừa đặc sắc mỗi khi chúng ta du lịch tới miền đất Thanh Hóa xinh đẹp nhé.
Nem chua Thanh Hóa
Nem chua là đặc sản Thanh Hóa nức tiếng gần xa, không ai không biết đến. Đến xứ Thanh mà chưa ăn nem chua hay mua nem chua về làm quà thì có khác gì chưa đến.
Nem chua có nhiều loại, người ta dựa vào hình dạng và cách làm để chia thành nem dài, nem vuông, nem cối, nem thính,… Nguyên liệu chính để làm đặc sản nem chua Thanh Hóa là thịt lợn mông nạc, lá đinh lăng, lá ổi, thính và các loại gia vị như ớt, tỏi cắt lát. Một số nơi còn cho thêm bì lợn vào để ăn cho đỡ ngán.
Người ta gói nem bằng lá chuối, lót một lớp nylon mỏng ở trong. Vỏ càng dày thì thịt bên trong được ủ càng kỹ. Cỡ 2 đến 3 ngày là nem ăn được.
Nem chua vốn là thịt sống lên men nên có thể khó ăn với một vài người nhưng mà ai đã ăn được rồi thì chắc chắn sẽ nghiện. Thịt lợn ăn dai dai, chua chua kèm với thính cực thơm. Người địa phương thường ăn kèm nem với tương ớt hay mắm tỏi. Thêm miếng bánh đã vừng nữa là tuyệt cú mèo.
Bánh gai Tứ Trụ
Bánh gai là loại bánh thương hiệu của xứ Thanh. Vùng đất làng mía Thanh Hóa đã tạo ra thức quà quê mang hương vị đặc trưng hấp dẫn du khách: bánh gai Tứ Trụ.
Bánh gai Tứ Trụ muốn ngon phải lựa chọn nguyên liệu hoàn hảo. Hạt nếp cái hoa vàng được xay mịn ra để làm bột bánh. Đậu xanh bỏ vỏ rồi đồ kỹ cho tơi ra mới đem đi xay nhuyễn. Trộn thêm dừa nạo và chút mật mía cho nhân hòa quyện vào nhau rồi mới đem đi gói.
Chiếc bánh có ngon hay không phụ thuộc nhiều nhất vào lá gai. Những chiếc lá không quá già cũng không quá non ngấm mùi hơi xương được giã lấy nước rồi trộn với bột bánh, phần còn lại để gói lại những chiếc bánh vuông vức.
Bánh răng bừa
Bánh răng bừa có quanh năm và ăn mùa nào cũng được, nhưng được người dân địa phương yêu thích nhất vào những ngày đông. Bánh vừa hấp xong nóng hôi hổi, vị bùi và thơm của bánh thực dễ dàng làm người ta mê vào lúc thời tiết trở lạnh.
Bánh được gọi là “răng bừa” bởi hình dạng thuôn dài và gần giống với chiếc răng bừa dùng trong nông nghiệp. Bánh được làm từ gạo nếp tẻ pha theo tỉ lệ 3/7, sau khi ngâm 8 tiếng thì đem xay với nước vôi trong.
Bột xay xong được cho lên bếp giao cho quánh lại. Đây là khâu khó nhất yêu cầu người đầu bếp liên tay đánh nhuyễn thì bột mới không bị vón cục. Bột nhão quá thì bánh bị ướt, bộ khô quá thì bánh lại cứng không ngon. Nhân bánh gồm thịt heo, mộc nhĩ hành khô băm nhỏ rồi trộn gia vị và xào sơ qua rồi mới cho vào gói bánh. Nhìn ngắm những người thợ lành nghề với bàn tay nhỏ xinh gói bánh thoăn thoắt chắc chắn bạn sẽ không khỏi thán phục.
Bánh răng bừa ăn càng nóng lại càng ngon. Cảm giác cầm trên tay chiếc bánh nóng hổi lật qua lật lại để bóc được lớp vỏ ngoài thật sự rất thú vị. Người địa phương chấm bánh răng bừa với nước mắm mặn có thêm chút tiêu. Miếng bánh dẻo dẻo, nhân bên trong thơm lừng rất dễ ăn. Mấy ngày đông mà có được chiếc bánh răng bừa nóng hổi trên tay thì còn gì bằng.
Người địa phương giờ đây hay gói sẵn bánh bỏ vào từng bịch để du khách đến đây muốn mua về làm quà cũng tiện. Chỉ từ 20.000 vnđ đến 30.000 vnđ là bạn đã có một món quà cực ý nghĩa cho người thân rồi.
Bánh Ích
Bánh ích là sự kết hợp của bánh ít và bánh nếp, khi ăn bạn sẽ cảm thấy món đặc sản Thanh Hóa này vừa quen vừa lạ.
Bánh ích có hình tròn, vỏ ngoài làm bằng bột nếp. Loại nếp thượng hạng được xay thành bột mịn rồi cho nước vào nhào nhuyễn. Nhân bánh gồm tôm, thịt băm nhỏ xào với một chút giá vị rồi mang đi hấp. Mẻ bánh ích mới hấp xong khói bay nghi ngút, chiếc nào chiếc nấy trắng ngần, núc na núc ních trông đến là thích mắt.
Bánh ích là sự kết hợp của bánh ít và bánh nếp, khi ăn bạn sẽ cảm thấy món đặc sản Thanh Hóa này vừa quen vừa lạ.
Bánh ích có hình tròn, vỏ ngoài làm bằng bột nếp. Loại nếp thượng hạng được xay thành bột mịn rồi cho nước vào nhào nhuyễn. Nhân bánh gồm tôm, thịt băm nhỏ xào với một chút giá vị rồi mang đi hấp. Mẻ bánh ích mới hấp xong khói bay nghi ngút, chiếc nào chiếc nấy trắng ngần, núc na núc ních trông đến là thích mắt.
Nem Thính
Nem thính là một dạng của nem chua Thanh Hóa nhưng biến đổi một chút trong cách chế biến. Món ăn có cho thêm thính vào khiến hương vị của món ăn trở nên khác biệt. Món ăn chơi, ăn chiều này rất thích hợp cho những dịp tụ tập cùng bạn bè.
Đặc sản Thanh Hóa nem thính vẫn được làm từ thịt lợn vai hoặc mông khi còn ấm nóng như nem chua, nhưng được thái chỉ. Thịt không được rửa trước khi thái vì nước lã sẽ làm mất đi vị nem. Đem thịt thái xong ướp với các loại ra vị rồi đổ thính vào đảo đều cho đến khi khô. Bì lợn sau khi làm sạch cũng thái mỏng rồi bỏ vào trộn chung luôn. Cuối cùng đem hỗn hợp trên đi gói bằng lá chuối. Lúc gói thì thêm chút lá ổi và lá đinh lăng đã rửa sạch, lau khô. Để 2, 3 ngày là nem thính ăn được.
Nem thính là một dạng của nem chua Thanh Hóa nhưng biến đổi một chút trong cách chế biến. Món ăn có cho thêm thính vào khiến hương vị của món ăn trở nên khác biệt. Món ăn chơi, ăn chiều này rất thích hợp cho những dịp tụ tập cùng bạn bè.
Đặc sản Thanh Hóa nem thính vẫn được làm từ thịt lợn vai hoặc mông khi còn ấm nóng như nem chua, nhưng được thái chỉ. Thịt không được rửa trước khi thái vì nước lã sẽ làm mất đi vị nem. Đem thịt thái xong ướp với các loại ra vị rồi đổ thính vào đảo đều cho đến khi khô. Bì lợn sau khi làm sạch cũng thái mỏng rồi bỏ vào trộn chung luôn. Cuối cùng đem hỗn hợp trên đi gói bằng lá chuối. Lúc gói thì thêm chút lá ổi và lá đinh lăng đã rửa sạch, lau khô. Để 2, 3 ngày là nem thính ăn được.
Nem nướng để được khá lâu, mua đem về bỏ vào tủ lạnh, khi nào muốn ăn lại đem ra nướng. Hương vị xứ Thanh nồng nàn có thể được bạn mang đi bất cứ đâu, cho bất cứ ai, vô cùng tiện lợi.
Mắm cáy và mắm tép
Nếu bạn đang tìm đặc sản biển Thanh Hóa để làm quà nhưng ngại vận chuyển đồ tươi sống thì các loại mắm chính là sự lựa chọn hợp lý nhất. Thanh Hóa là tỉnh biển nên không có gì lạ khi ở đây nổi tiếng với rất nhiều loại mắm, trong đó có mắm cáy và mắm tép.
Mắm cáy được làm từ con vật cùng tên, tương tự con cua nhưng nhỏ hơn. Cáy bắt về sẽ được sơ chế sạch sẽ, tách yếm ra rồi đem đi giã nhuyễn. Cho muối vào trộn đều rồi bỏ vào chum đậy kín lại. Để bình trong mát độ khoảng 10 ngày rồi đem ra phơi nắng khoảng 1 tuần. Cuối cùng là cho thính gạo hòa với men gạo vào chum để khử bớt mùi cáy và tạo ra vị ngon đặc trưng. Dùng mắm cáy để chấm rau luộc hay thịt luộc thì đúng là ngon không thể tả.
Một loại mắm khác ở Thanh Hóa cũng rất nổi tiếng đó là mắm tép. Người xứ Thanh ngày xưa hay làm mắm tép để tiến vua. Ngày nay thì mắm tép phổ biến hơn rất nhiều rồi. Tép sau khi đánh bắt về được sơ chế sạch sẽ. Trộn tép với thính gạo và muối sau đó bỏ vào chum. Sau một tháng, tép và thính gạo đã ngấu, hòa quyện vào nhau tạo thành màu gạch rất bắt mắt.
Muốn mắm dậy mùi và ngon hơn thì trước khi ăn người địa phương hay chưng mắm qua mỡ hành hoặc bỏ hấp nồi cơm. Bát mắm tép nóng hổi ăn với cơm trắng thôi cũng hết được mấy bát.
Đi tỉnh vùng biển mà không mua mắm đem về thì quả là thiếu sót. Ghé Thanh Hóa nhớ mua 1 chai mắm cáy, mắm tép về làm quà cho người ở nhà nhé!
Chè lam Phủ Quảng
Chè lam Phủ Quảng là đặc sản Thanh Hóa được gọi với cái tên thân thương “quà quê”. Loại chè lam này được lấy theo tên của huyện Vĩnh Lộc ngày xưa. Đây là món ăn vặt dân dã và cũng là đặc sản làm quà tiện mua lại tiện mang về.
Nguyên liệu chính để làm chè lam là gạo nếp. Gạo để làm chè làm không xay luôn từ gạo tự nhiên mà phải được vo thật trắng sau đó rang cho bóng vàng lên rồi để nguội thì mới xay ra được mẻ bột như ý. Đậu phộng rang vàng rồi tách vỏ và giã nhỏ vừa phải.
Ngoài ra người làm còn phải chuẩn bị thêm một số nguyên liệu như mạch nha, gừng tươi, đường,… để sẵn sàng chế biến. Cho mật mía vào chảo đun trước, đến khi sôi thì cho toàn bộ các nguyên liệu còn lại vào quấy cho đều tay. Cho hỗn hợp này vào khuôn dàn đều ra rồi cắt thành từng khoanh vừa ăn, vậy là món ăn đã hoàn thành.
Chè làm ngon nhất khi thưởng thức cùng với trà. Cái vụ chan chát của trà hòa quyện với vị ngọt của mật mía, bùi của đậu phộng rang, dẻo thơm của gạo nếp,… một cách rất tự nhiên. Nếu có dịp tới được chợ phiên xã Vĩnh Thành hoặc thị trấn Vĩnh Lộc thì bạn nhớ mua chè lam Phủ Quảng đúng chuẩn vị nhất. Còn nếu không thì có thể mua được ở chợ Vườn Hoa trong trung tâm thành phố Thanh Hóa.
Bưởi tiến vua
Loại trái cây đặc sản Thanh Hóa ngon nức tiếng gần xa đó là bưởi tiến vua. Loại bưởi này chỉ trồng được ở vùng đất đỏ xã Thọ Xương, huyện Thọ Xuân.
Bưởi tiến vua hay còn gọi là bưởi Luận Văn lúc nhỏ cũng có màu xanh như bưởi bình thường nhưng khi già thì chuyển sang màu vàng rồi đỏ hẳn như gấc. Tất cả bộ phận từ vỏ đến cùi, đến cả tép đều có màu đỏ tươi rất đẹp mắt. Đây chính là lý do vì sao đây được chọn là loại trái cây tiến vua. Người ta cho rằng màu sắc này sẽ mang lại may mắn, thịnh vượng cho người ăn nó.
Bưởi tiến vua ăn ngọt thanh, tép bưởi đều mọng nước nom đã muốn ăn. Bưởi tiến vua ngon nhất khi ăn cùng muối tôm. Mùa hè mà có vài múi bưởi để lạnh cùng chén muối ăn thì ngon số một.
Bưởi tiến vua chỉ trồng được ở Thọ Xương, số lượng trái mỗi mùa cũng có hạn nên giá thành bưởi vì thế khá đắt. Tuy nhiên, chất lượng của trái cây này thì hoàn toàn xứng với số tiền bạn bỏ ra, hãy mua về làm quà cho người thân cùng thưởng thức nhé!
Đặc sản khô
Nếu bạn đang tìm đặc sản khô Thanh Hóa làm quà mang về cho dễ, thì bánh đa nem Minh Châu rất đáng cân nhắc. Đúng như tên gọi, loại bánh đa này là sản phẩm của người dân làng Minh Châu, huyện Thiệu Hóa, Thanh Hóa. Bước đến cổng làng chưa nghe tiếng người đã ngửi được mùi bánh đa nem thơm nức mũi.
Người địa phương lựa chọn loại gạo thượng hạng để xay thành bột làm bánh. Pha bột với nước theo tỉ lệ nhất định, quấy đều rồi dùng gáo múc bột đổ tràn đều lên tấm vải căng sẵn trên miệng nồi nước đang sôi. Khi bánh chín, dùng nan tre mỏng luồn nhẹ nhàng dưới lớp bánh, kéo nhẹ lên và để lên vỉ tre, phơi hai ba nắng vậy là đã hoàn thành.
Nếu bạn đang tìm đặc sản khô Thanh Hóa làm quà mang về cho dễ, thì bánh đa nem Minh Châu rất đáng cân nhắc. Đúng như tên gọi, loại bánh đa này là sản phẩm của người dân làng Minh Châu, huyện Thiệu Hóa, Thanh Hóa. Bước đến cổng làng chưa nghe tiếng người đã ngửi được mùi bánh đa nem thơm nức mũi.
Người địa phương lựa chọn loại gạo thượng hạng để xay thành bột làm bánh. Pha bột với nước theo tỉ lệ nhất định, quấy đều rồi dùng gáo múc bột đổ tràn đều lên tấm vải căng sẵn trên miệng nồi nước đang sôi. Khi bánh chín, dùng nan tre mỏng luồn nhẹ nhàng dưới lớp bánh, kéo nhẹ lên và để lên vỉ tre, phơi hai ba nắng vậy là đã hoàn thành.
Rượu Chi Nê
Bên cạnh những món ăn, đặc sản Thanh Hóa làm quà còn có một loại đồ uống đó là rượu Chi Nê, rất hợp để biếu phụ huynh hoặc các chú, các bác. Đây là loại rượu do chính người dân làng Chi Nê dùng công thức riêng của mình để nấu ra nên mang một hương vị rất đặc trưng.
Rượu Chi Nê có hương vị đặc trưng là do được sản xuất từ chính loại gạo địa phương trồng được. Nguồn nước nấu rượu là được lấy từ nguồn nước ngầm ở làng Chi Nê và các làng lân cận. Nước cộng gạo kết hợp với loại men được làm từ 36 vị thuốc do người dân nơi đây tự bào chế qua quá trình chưng cất sẽ cho ra đời thứ thức uống tuyệt vời.
Rượu Chi Nê có mùi thơm nồng nàn. Mới mở nắp chai ra đã ngửi thấy ngào ngạt hương thơm của gạo nếp hòa quyện với vị thuốc bắc thoang thoảng. Khi uống, rượu Chi Nê không gây cảm giác nóng rát hay đắng ngắt mà cảm giác ngược lại rất nhẹ nhàng. Vị tê tê, cay cay nơi đầu lưỡi làm người uống lâng lâng, bay bay ngay từ những ngụm đầu tiên.
Rượu Chi Nê với mùi vị riêng sẽ làm cho người ta uống một lần là sẽ nhớ mãi. Loại đặc sản có 1 không 2 này nhất định phải cho người thân cơ hội thưởng thức, không là sẽ đáng tiếc lắm đấy.
Miến Dong Thanh Hóa
Miến dong là đặc sản Thanh Hóa xuất phát từ làng nghề truyền thống Cẩm Thủy, chính vì thế còn được gọi là miến dong Cẩm Thủy.
Miến dong Cẩm Thủy “gây thương nhớ” cho biết bao người bởi 3 điểm khác biệt với những loại miến khác. Đó là miến được sản xuất hoàn toàn từ nguyên liệu tự nhiên, có quy trình sản xuất tỉ mỉ và vị thơm đặc trưng của dong riềng. Miến dong Cẩm Thủy được chế biến từ 100% bột củ dong riềng. Dĩ nhiên, dong riềng trước khi sử dụng đều được xác định nguồn gốc rõ ràng. Loại miến này hoàn toàn không có chất phụ gia, không có chất bảo quản, chất tẩy trắng nên đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng khi sử dụng.
Miến dong là đặc sản Thanh Hóa xuất phát từ làng nghề truyền thống Cẩm Thủy, chính vì thế còn được gọi là miến dong Cẩm Thủy.
Miến dong Cẩm Thủy “gây thương nhớ” cho biết bao người bởi 3 điểm khác biệt với những loại miến khác. Đó là miến được sản xuất hoàn toàn từ nguyên liệu tự nhiên, có quy trình sản xuất tỉ mỉ và vị thơm đặc trưng của dong riềng. Miến dong Cẩm Thủy được chế biến từ 100% bột củ dong riềng. Dĩ nhiên, dong riềng trước khi sử dụng đều được xác định nguồn gốc rõ ràng. Loại miến này hoàn toàn không có chất phụ gia, không có chất bảo quản, chất tẩy trắng nên đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng khi sử dụng.
Trên đây là 11 đặc sản Thanh Hóa mà du lịch mỗi khi tới với miền đất xinh đẹp Thanh Hóa đều mua về làm quà. Ngoài ra còn có rất nhiều món ngon mà các bạn nên thử trong chuyến đi nhé.
Tham khảo: dulichtoday.vn
